Τσάντρα
Η σύνθετη εικόνα στα αριστερά δείχνει δεδομένα ακτινών Χ και οπτικά δεδομένα για το BP Piscium (BP Psc), μια πιο εξελιγμένη έκδοση του Ηλίου μας περίπου 1000 έτη-φωτός μακριά από τη Γη.
ΠΗΓΗ:
http://astrofysikh.blogspot.com/
Πηγή/Source: http://www.nasa.gov
Χαρακτηριστικό - Τσάντρα (14/09/10)
Το Τσάντρα Ανακαλύπτει Αποδείξεις για Αστρικό Καννιβαλισμό
Αρθρογράφοι: Janet Anderson, NASA Marshall Space Flight Center, Ala., Janet.L.Anderson@nasa.gov
Megan Watzke, Chandra X-ray Center, Cambridge, Mass., m.watzke@cfa.harvard.edu
Αποδείξεις ότι ένα άστρο έχει καταβροχθίσει πρόσφατα ένα συντροφικό άστρο ή έναν γιγάντιο πλανήτη έχουν ανακαλυφθεί χρησιμοποιώντας το Παρατηρητήριο Ακτινών Χ Τσάντρα της NASA. Η πιθανή ύπαρξη ενός τέτοιου "καννιβαλικού" άστρου παρέχει νέα επίγνωση στο πως τα άστρα και οι πλανήτες γύρω από αυτά ενδέχεται να αλληλεπιδράσουν καθώς γερνούν.
Το εν λόγω άστρο, γνωστό ως BP Piscium (BP Psc), φαίνεται να είναι μια πιο εξελιγμένη έκδοση του Ηλίου μας, αλλά με έναν σκονισμένο και αεριώδη δίσκο να το περιβάλλει. Ένα ζευγάρι πιδάκων μερικά έτη-φωτός σε μάκρος που εκτοξεύονται έξω από το σύστημα σε αντίθετες κατευθύνσεις έχει επίσης ιδωθεί στα οπτικά δεδομένα. Ενώ ο δίσκος και οι πίδακες είναι χαρακτηριστικά ενός πολύ νεαρού άστρου, κάποια στοιχεία -- συμπεριλαμβανομένων των νέων αποτελεσμάτων από το Τσάντρα -- προτείνουν ότι ο BP Psc δεν είναι αυτό που αρχικά φαινόταν να είναι.
Αντ' αυτού, οι αστρονόμοι έχουν προτείνει ότι ο BP Psc είναι ένα ηλικιωμένο άστρο στην λεγόμενη του φάση του ερυθρού γίγαντα. Και, αντί να είναι γνωρίσματα της νεότητάς του, ο δίσκος και οι πίδακες είναι, στην πραγματικότητα, απομεινάρια μιας πρόσφατης και καταστροφικής αλληλεπίδρασης σύμφωνα με την οποία ένα κοντινό άστρο ή γιγάντιος πλανήτης καταναλώθηκε από τον BP Psc.
Όταν άστρα όπως ο Ήλιος αρχίζουν να εξαντλούνται από πυρηνικά καύσιμα, διαστέλλονται και αποβάλλουν τα εξωτερικά τους στρώματα. Ο Ήλιος μας, για παράδειγμα, αναμένεται να φουσκώσει τόσο ώστε μόλις που θα φτάσει ή πιθανόν θα καταβροχθίσει την Γη, καθώς γίνετε ένα ερυθρός γίγαντας.
"Φαίνεται ότι ο BP Psc αντιπροσωπεύει ένα Αστρό-Τρώει-Άστρο Σύμπαν, ή ίσως ένα Άστρο-Τρώει-Πλανήτη Σύμπαν," είπε ο Joel Kastner του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Rochester, ο οποίος όδηγησε την μελέτη του Τσάντρα. "Είτε έτσι είτε αλλιώς, απλά δείχνει ότι δεν είναι πάντα φιλικά εκεί έξω."
Μερικές πληροφορίες έχουν οδηγήσει τους αστρονόμους στο να ξανασκεφτούν πόσo ετών θα μπορούσε να είναι ο BP Psc. Πρώτον, ο BP Psc δεν εντοπίζεται κοντά σε κανένα νέφος αστρικού σχηματισμού, και δεν υπάρχουν άλλα γνωστά νεαρά άστρα στην άμεση γειτονιά του. Δεύτερον, από κοινού με τα περισσότερα ηλικιωμένα άστρα, η ατμόσφαιρά του περιλαμβάνει μόνο ένα μικρό ποσοστό λιθίου. Τρίτον, η βαρύτητα του εδάφους του φαίνεται να είναι πολύ αδύναμη για ένα νεαρό άστρο και αντ' αυτού ταιριάζει με αυτή ενός ηλικιωμένου ερυθρού γίγαντα.
Το Τσάντρα προσθέτει σε αυτή την ιστορία. Τα νεαρά άστρα χαμηλής μάζας είναι φωτεινότερα από τα περισσότερα άλλα άστρα στις ακτίνες X, και έτσι οι παρατηρήσεις ακτινών Χ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σημάδι για το πόσο ηλικιωμένο μπορεί να είναι ένα άστρο. Το Τσάντρα πράγματι ανιχνεύει ακτίνες Χ από το BP Psc, αλλά σε έναν ρυθμό που είναι αρκετά χαμηλός ώστε να είναι από ένα νεαρό άστρο. Αντ' αυτού, ο ρυθμός εκπομπής ακτινών Χ που μετρήθηκε για το BP Psc είναι σταθερός σε σχέση με αυτόν των ταχέως περιστρεφόμενων γιγάντιων αστρών.
Το φάσμα της εκπομπής ακτινών Χ -- αυτό είναι το πως το ποσοστό των ακτινών Χ αλλάζει με το μήκος κύματος -- είναι σταθερό με εκλάμψεις που συμβαίνουν στην επιφάνεια του άστρου, ή με αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο άστρο και τον δίσκο που το περιβάλλει. Η μαγνητική δραστηριότητα του ίδιου του άστρου ενδέχεται να παράγεται από ένα δυναμό που προκαλείται από την γρήγορη περιστροφή του. Αυτή η γρήγορη περιστροφή μπορεί να προκληθεί από την διαδικασία καταβρόχθισης.
"Φαίνεται ότι ο BP Psc έχει ενεργοποιηθεί από το γεύμα του," είπε ο επίσης συγγραφέας Rodolfo (Rudy) Montez Jr., επίσης από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Rochester.
Η επιφάνεια του άστρου είναι δυσδιάκριτη σε όλη τη ζώνη του ορατού και την κοντά στο υπέρυθρο ζώνη, έτσι η παρατήρηση του Τσάντρα αντιπροσωπεύει την πρώτη ανίχνευση σε οποιοδήποτε μήκος κύματος του ίδιου του BP Psc.
"Ο BP Psc μας δείχνει ότι άστρα σαν τον Ήλιο μας ενδέχεται να ζουν ήσυχα για δισεκατομμύρια χρόνια," είπε ο επίσης συγγραφέας David Rodriguez από το UCLA, "αλλά όταν πάνε, ενδέχεται απλά να πάρουν ένα άστρο ή έναν πλανήτη ή δύο μαζί τους."
Μολονότι οποιοιδήποτε κοντινοί πλανήτες πιθανόν καταστράφηκαν όταν ο BP Psc μετατράπηκε σε ερυθρό γίγαντα, ένας δεύτερος γύρος σχηματισμού πλανητών ενδέχεται να συμβαίνει στον δίσκο που περιβάλλει το άστρο, εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τον πρώτο γύρο. Ένα νέο έγγραφο που χρησιμοποιεί παρατηρήσεις με το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Σπίτζερ έχει αναφέρει πιθανές αποδείξεις για έναν γιγάντιο πλανήτη στον δίσκο που περιβάλλει τον BP Psc. Αυτός ενδέχεται να είναι ένας πρόσφατα σχηματισμένος πλανήτης ή ένας που ήταν μέρος του αρχικού πλανητικού συστήματος.
"Ακριβώς το πως τα άστρα ενδέχεται να καταβροχθίζουν άλλα άστρα ή πλανήτες είναι ένα καυτό θέμα σήμερα στην αστροφυσική," είπε ο Kastner. "Έχουμε πολλές σημαντικές λεπτομέριες που πρέπει ακόμα να επεξεργαστούμε, έτσι αντικείμενα όπως ο BP Psc είναι πραγματικά συναρπαστικά να βρεθούν."
Αυτά τα αποτελέσματα εμφανίζονται στα Astrophysical Journal Letters. Άλλοι συγγραφείς στην μελέτη ήταν ο Νicolas Grosso του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, ο Ben Zuckerman από το UCLA, ο Marshall Perrin του Space Telescope Science Institute, ο Thierry Forveille του Εργαστηρίου Αστροφυσικής του Γκρενόμπλ στη Γαλλία και ο James Graham του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ.
Αρθρογράφοι: Janet Anderson, NASA Marshall Space Flight Center, Ala., Janet.L.Anderson@nasa.gov
Megan Watzke, Chandra X-ray Center, Cambridge, Mass., m.watzke@cfa.harvard.edu
Αποδείξεις ότι ένα άστρο έχει καταβροχθίσει πρόσφατα ένα συντροφικό άστρο ή έναν γιγάντιο πλανήτη έχουν ανακαλυφθεί χρησιμοποιώντας το Παρατηρητήριο Ακτινών Χ Τσάντρα της NASA. Η πιθανή ύπαρξη ενός τέτοιου "καννιβαλικού" άστρου παρέχει νέα επίγνωση στο πως τα άστρα και οι πλανήτες γύρω από αυτά ενδέχεται να αλληλεπιδράσουν καθώς γερνούν.
Το εν λόγω άστρο, γνωστό ως BP Piscium (BP Psc), φαίνεται να είναι μια πιο εξελιγμένη έκδοση του Ηλίου μας, αλλά με έναν σκονισμένο και αεριώδη δίσκο να το περιβάλλει. Ένα ζευγάρι πιδάκων μερικά έτη-φωτός σε μάκρος που εκτοξεύονται έξω από το σύστημα σε αντίθετες κατευθύνσεις έχει επίσης ιδωθεί στα οπτικά δεδομένα. Ενώ ο δίσκος και οι πίδακες είναι χαρακτηριστικά ενός πολύ νεαρού άστρου, κάποια στοιχεία -- συμπεριλαμβανομένων των νέων αποτελεσμάτων από το Τσάντρα -- προτείνουν ότι ο BP Psc δεν είναι αυτό που αρχικά φαινόταν να είναι.
Αντ' αυτού, οι αστρονόμοι έχουν προτείνει ότι ο BP Psc είναι ένα ηλικιωμένο άστρο στην λεγόμενη του φάση του ερυθρού γίγαντα. Και, αντί να είναι γνωρίσματα της νεότητάς του, ο δίσκος και οι πίδακες είναι, στην πραγματικότητα, απομεινάρια μιας πρόσφατης και καταστροφικής αλληλεπίδρασης σύμφωνα με την οποία ένα κοντινό άστρο ή γιγάντιος πλανήτης καταναλώθηκε από τον BP Psc.
Όταν άστρα όπως ο Ήλιος αρχίζουν να εξαντλούνται από πυρηνικά καύσιμα, διαστέλλονται και αποβάλλουν τα εξωτερικά τους στρώματα. Ο Ήλιος μας, για παράδειγμα, αναμένεται να φουσκώσει τόσο ώστε μόλις που θα φτάσει ή πιθανόν θα καταβροχθίσει την Γη, καθώς γίνετε ένα ερυθρός γίγαντας.
"Φαίνεται ότι ο BP Psc αντιπροσωπεύει ένα Αστρό-Τρώει-Άστρο Σύμπαν, ή ίσως ένα Άστρο-Τρώει-Πλανήτη Σύμπαν," είπε ο Joel Kastner του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Rochester, ο οποίος όδηγησε την μελέτη του Τσάντρα. "Είτε έτσι είτε αλλιώς, απλά δείχνει ότι δεν είναι πάντα φιλικά εκεί έξω."
Μερικές πληροφορίες έχουν οδηγήσει τους αστρονόμους στο να ξανασκεφτούν πόσo ετών θα μπορούσε να είναι ο BP Psc. Πρώτον, ο BP Psc δεν εντοπίζεται κοντά σε κανένα νέφος αστρικού σχηματισμού, και δεν υπάρχουν άλλα γνωστά νεαρά άστρα στην άμεση γειτονιά του. Δεύτερον, από κοινού με τα περισσότερα ηλικιωμένα άστρα, η ατμόσφαιρά του περιλαμβάνει μόνο ένα μικρό ποσοστό λιθίου. Τρίτον, η βαρύτητα του εδάφους του φαίνεται να είναι πολύ αδύναμη για ένα νεαρό άστρο και αντ' αυτού ταιριάζει με αυτή ενός ηλικιωμένου ερυθρού γίγαντα.
Το Τσάντρα προσθέτει σε αυτή την ιστορία. Τα νεαρά άστρα χαμηλής μάζας είναι φωτεινότερα από τα περισσότερα άλλα άστρα στις ακτίνες X, και έτσι οι παρατηρήσεις ακτινών Χ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σημάδι για το πόσο ηλικιωμένο μπορεί να είναι ένα άστρο. Το Τσάντρα πράγματι ανιχνεύει ακτίνες Χ από το BP Psc, αλλά σε έναν ρυθμό που είναι αρκετά χαμηλός ώστε να είναι από ένα νεαρό άστρο. Αντ' αυτού, ο ρυθμός εκπομπής ακτινών Χ που μετρήθηκε για το BP Psc είναι σταθερός σε σχέση με αυτόν των ταχέως περιστρεφόμενων γιγάντιων αστρών.
Το φάσμα της εκπομπής ακτινών Χ -- αυτό είναι το πως το ποσοστό των ακτινών Χ αλλάζει με το μήκος κύματος -- είναι σταθερό με εκλάμψεις που συμβαίνουν στην επιφάνεια του άστρου, ή με αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο άστρο και τον δίσκο που το περιβάλλει. Η μαγνητική δραστηριότητα του ίδιου του άστρου ενδέχεται να παράγεται από ένα δυναμό που προκαλείται από την γρήγορη περιστροφή του. Αυτή η γρήγορη περιστροφή μπορεί να προκληθεί από την διαδικασία καταβρόχθισης.
"Φαίνεται ότι ο BP Psc έχει ενεργοποιηθεί από το γεύμα του," είπε ο επίσης συγγραφέας Rodolfo (Rudy) Montez Jr., επίσης από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Rochester.
Η επιφάνεια του άστρου είναι δυσδιάκριτη σε όλη τη ζώνη του ορατού και την κοντά στο υπέρυθρο ζώνη, έτσι η παρατήρηση του Τσάντρα αντιπροσωπεύει την πρώτη ανίχνευση σε οποιοδήποτε μήκος κύματος του ίδιου του BP Psc.
"Ο BP Psc μας δείχνει ότι άστρα σαν τον Ήλιο μας ενδέχεται να ζουν ήσυχα για δισεκατομμύρια χρόνια," είπε ο επίσης συγγραφέας David Rodriguez από το UCLA, "αλλά όταν πάνε, ενδέχεται απλά να πάρουν ένα άστρο ή έναν πλανήτη ή δύο μαζί τους."
Μολονότι οποιοιδήποτε κοντινοί πλανήτες πιθανόν καταστράφηκαν όταν ο BP Psc μετατράπηκε σε ερυθρό γίγαντα, ένας δεύτερος γύρος σχηματισμού πλανητών ενδέχεται να συμβαίνει στον δίσκο που περιβάλλει το άστρο, εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τον πρώτο γύρο. Ένα νέο έγγραφο που χρησιμοποιεί παρατηρήσεις με το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Σπίτζερ έχει αναφέρει πιθανές αποδείξεις για έναν γιγάντιο πλανήτη στον δίσκο που περιβάλλει τον BP Psc. Αυτός ενδέχεται να είναι ένας πρόσφατα σχηματισμένος πλανήτης ή ένας που ήταν μέρος του αρχικού πλανητικού συστήματος.
"Ακριβώς το πως τα άστρα ενδέχεται να καταβροχθίζουν άλλα άστρα ή πλανήτες είναι ένα καυτό θέμα σήμερα στην αστροφυσική," είπε ο Kastner. "Έχουμε πολλές σημαντικές λεπτομέριες που πρέπει ακόμα να επεξεργαστούμε, έτσι αντικείμενα όπως ο BP Psc είναι πραγματικά συναρπαστικά να βρεθούν."
Αυτά τα αποτελέσματα εμφανίζονται στα Astrophysical Journal Letters. Άλλοι συγγραφείς στην μελέτη ήταν ο Νicolas Grosso του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, ο Ben Zuckerman από το UCLA, ο Marshall Perrin του Space Telescope Science Institute, ο Thierry Forveille του Εργαστηρίου Αστροφυσικής του Γκρενόμπλ στη Γαλλία και ο James Graham του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ.
Η σύνθετη εικόνα στα αριστερά δείχνει δεδομένα ακτινών Χ και οπτικά δεδομένα για το BP Piscium (BP Psc), μια πιο εξελιγμένη έκδοση του Ηλίου μας περίπου 1000 έτη-φωτός μακριά από τη Γη. Μια κοντινή ματιά επιδεικνύεται από την απεικόνιση ενός καλλιτέχνη στα δεξιά.